One dobijaju kiseonik kroz višenamenski otvor na “zadnjem trapu”, iz koga polažu jaja u procesu reprodukcije i izbacuju višak hrane, a u pojedinim situacijama dišu i – obrazima
Foto Pixabay
Svi znaju da većina sisara diše na usta i nos. Žabe to čine kroz kožu. Ali šta je sa drugim životinjama, poput onih sa oklopom?
Možda ste čuli neobičnu glasinu da kornjače mogu da dišu kroz zadnjicu. Je li to istina? pita se portal Livescience.
Pročitajte još Zelena-kornjaca-usamljenik-iz-morskih-dubina
Dok dišu “kroz zadnjicu”, kornjače ulažu veliki napor da zadrže kiseonik i gube dragocenu energiju, pa se i efekat disanja umanjuje
Tehnički, kornjače ne dišu kroz zadnjicu, jer je – nemaju. Umesto “guze”, dobile su kloaku, višenamenski otvor koji služi za reprodukciju, polaganje jaja i izbacivanje otpada. Kroz ovaj otvor one i dišu, pa se taj čudan proces može prevesti kao „disanje zadnjice“.
Kornjače pumpaju vodu kroz otvore u dva organa slična vrećama (kloakalne burze): one imaju ulogu vodenih pluća. Kiseonik iz vode u krvotok kornjače se prenosi preko papila koje oblažu zidove burze.
Kornjače mogu da udišu vazduh plućima. Kloakalno disanje primenjuju slatkovodne vrste koje borave u sredini gde je teško udisati vazduh, kao što su brze reke ili zaleđene bare
Kornjače koje kloakalno dišu uglavnom žive u rekama. Najpoznatije vrste su iz Australije: kornjača reke Meri (Elusor macrurus), belovrata kornjača (Elseia albagula)… “Šampion” u kloakalnom disanju je kornjača reke Ficroj (Rheodites leukops) iz Australije: kloakom može da unese 100 posto vazduha i energije. To joj omogućava da ostane pod vodom na neodređeno vreme.
Pročitajte još Kornjaca-ljubimac-iz-vode
Sposobnost dužeg boravka pod vodom najvažnija je vrstama koje žive u brzim rekama. Kornjaču koja izlazi na površinu vode da udahne vazduh, brza voda lako može odneti. Isto tako, one moraju voditi računa da prilikom izlaska na površinu ne postanu plen predatora. Izbegavanje grabljivaca je posebno važno za bebe kornjača koje su meta krokodila, ptica i velikih riba.
Kloakalno disanje je manje efikasno od uobičajenog disanja. Pumpanje vode u burze zahteva mnogo energije koju kornjače teško stvaraju a brzo gube
U Severnoj Americi postoji nekoliko vrsta slatkovodnih kornjača koje spavaju zimskim snom. Ove vrste, poput Blandingove kornjače (Emidoidea blandingii), provode mesece zarobljene ispod leda koji zimi prekriva bare. Pojedine kornjače ostaju ispod leda više od 4 meseca i ne mogu nijednom da udahnu vazduh. Umesto toga, one uzimaju kiseonik kroz burze ili primenjuju “bukalno pumpanje vazduha”, odnosno dišu obrazima.
Kornjače koje hiberniraju imaju usporeniji metabolizam, te troše manje energije i kiseonika. Dok su pod ledom, ne kreću se mnogo, održavaju temperaturu tela blizu smrzavanja i mogu preći na anaerobno (ćelijsko) disanje, poseban način stvaranja energije bez kiseonika.
Pročitajte još Zasto-su-kornjace-dugovecne
